De “war for talent” woedt in zowat alle sectoren, maar in de zorgsector is hij bij uitstek schrijnend. De krapte op de arbeidsmarkt wordt steeds nijpender, en organisaties wringen zich in bochten om geschikte mensen te vinden én te houden. Vanuit mijn recente ervaring binnen de VAPH-sector (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap), wil ik een urgent knelpunt onder de aandacht brengen: de afwezigheid van financiering voor tijdelijke ondersteuning in essentiële niet-zorgfuncties.
Overheidsfinanciering: een dubbelzinnige zegen
Binnen de VAPH-sector worden loonkosten van personeel op de payroll volledig gefinancierd, ongeacht anciënniteit. In se is dat goed nieuws: het zorgt voor stabiliteit en voorspelbaarheid. Wat mij betreft mist het systeem één belangrijk element: een echte incentive om jong talent aan te trekken.
Bovendien werkt het financieringsmodel uitsluitend voor vaste medewerkers. Tijdelijke hulp – nochtans vaak broodnodig om de continuïteit te garanderen – wordt niet vergoed. Dat is een blinde vlek in het beleid.
War for talent: ondersteunende diensten blijven achter
Zonder het debat over IFIC of loonbarema’s te willen voeren, stel ik vast dat het systeem weinig ruimte laat voor flexibiliteit, zeker bij ondersteunende functies. Voor zorgprofielen is dat nog enigszins verdedigbaar. Maar ondersteunende functies – denk aan IT, administratie, boekhouding – worden ook in andere sectoren gegeerd én vaak beter betaald. Daar hangt geen barema aan vast, en het loon wordt bepaald door marktwerking, niet door een tabel.
IT-profielen met ervaring vinden in de private sector doorgaans aantrekkelijkere loonpakketten en voordelen. Zonder sterke persoonlijke motivatie – zoals een passie voor de zorg of werken dicht bij huis – is de overstap naar de privé vaak een begrijpelijke keuze. Deze afweging geldt ook voor functies binnen finance en administratie.
Waarom tijdelijke hulp cruciaal is
Omdat het vinden van geschikte profielen via klassieke aanwervingskanalen steeds moeilijker wordt, schakelen organisaties tijdelijke krachten zoals freelancers of consultants in – met als voornaamste doel de continuïteit te garanderen. Hun directe inzetbaarheid, ervaring en externe perspectief maken hen een waardevolle tijdelijke oplossing.
De inzet van tijdelijke krachten hoeft geen structurele keuze te zijn – en dat moet intern ook duidelijk gecommuniceerd worden. Gebeurt dat niet, dan ontstaan er snel misverstanden: medewerkers kunnen gaan denken dat er geen vaste vacature meer komt, of dat externe hulp de norm wordt. De realiteit is dat tijdelijke ondersteuning vaak noodzakelijk is om aan alle interne en externe verplichtingen te blijven voldoen.
In IT, bijvoorbeeld, kunnen cyberrisico’s zich niet permitteren te wachten op een perfecte rekrutering. In finance kunnen cruciale momenten zoals de jaarafsluiting niet worden uitgesteld. De continuïteit moet gegarandeerd blijven, en tijdelijke krachten maken dat mogelijk – niet als luxe, maar uit noodzaak.
Toch voorziet de financiering hier niets. Geen vergoeding, geen tussenkomst. De organisatie blijft met de volledige factuur zitten, ook al is het inschakelen van tijdelijke krachten vaak een brug naar een duurzame oplossing.
Een pleidooi voor nuance en aanpassing
Laat dit geen pleidooi zijn om freelancers structureel te subsidiëren. Maar wél een oproep tot realisme. Geef organisaties de mogelijkheid om tijdelijke hulp (gedeeltelijk) gefinancierd te krijgen. Bijvoorbeeld met een duidelijk plafond, of een percentage van de kost. Zo blijft de incentive om vast aan te werven bestaan, zonder de continuïteit van dienstverlening te ondermijnen.
De arbeidsmarkt is in volle transitie. Loyaliteit is relatief geworden, verwachtingen zijn veranderd, terwijl de verplichtingen van organisaties alleen maar zijn toegenomen. Om hierop te kunnen blijven inspelen, moeten organisaties over de juiste instrumenten beschikken — waaronder de mogelijkheid om tijdelijk beroep te doen op externe hulp. Tijdelijke ondersteuning is geen overbodige luxe, maar een onmisbare schakel om continuïteit en kwaliteit te waarborgen (zeker in de zorgsector).